راهنمای ساز دمام
دَمام، جزو سازهای کوبه ای است و با نوسان پوست به صدا در میآید
در دسته سازهای کوبهای استوانهای شکل قرار میگیرد.
ابتدا دو نفر در طرفین دمام نشسته، توسط چوب حزام، بندهای رد شده
را یکی پس از دیگری از ابتدا شروع به کشیدن میکنند
این مرحله را کشیدن و یاً تیتTEYT کردن “،” سنات کردنSENAT “، یا “سمت” کردن گویند.
حزام کردن که گاهی ازام نیز گفته میشود، هنگامی است که بند را به دور دمام به روشی خاص میبندند.
برای این کار انتهای بند را با قسمت قبل که از زیر چمبره گذشته گره میزنند.
سپس دو به دو بندها را که به شکل ۷یا ۸ میباشد به هم نزدیک میکنند.
این کار به منظور هر چه سفتتر شدن (تیت کردن) بندها است
که در نهایت خود به کشیده شدن بیشتر پوست و زیرتر شدن صدای دمام میانجامد.
راهنمای ساز دمام + معرفی تمامی ساز ها
اجزا تشکیل دهنده دمام:
پوست، برای ساخت دمام معمولاً از پوست بز و در گذشته از پوست آهو نیز استفاده می شده است.
پیپ به بدنه استوانهای شکل دمام بدون پوست بند و چمبره اطلاق میشود.
پیپهای یک تکه چوبی را کلاً به «پیپ گُرمی» میشناسند.
پیپ گُرم، قطعهای از تنه یک درخت است که درون آن را خالی مینمودند
روی آن را صیقل داده و برای استحکام و زیبایی روی آن را روغ ورنیس میزدند.
(چمپره)، حلقهای است از جنس میلههای باریک فلزی یا نی های خاص
به نام بمبو آن را مدور میسازند. برای اینکه این نی قابل انعطاف باشد
آن را در آب میگذارند تا نرم شود، سپس آن را مدور کرده با بند دو سر آن را میبندند
اصطلاحاً آن را «لکهپیچی» میکنند.
این عمل که به معنی پیچاندن تکههای پارچه یا الیاف به دور چمبره میباشد
آنقدر ادامه مییابد تا قطر نی یا میله به حدود سه سانتیمتر برسد.
هر دمام چهار چمبره دارد، که دو تا دو تا هم اندازهاند. چمبرهای که ابتدا بر روی پوست قرار میگیرد باید کوچکتر باشد.
چمبرهها در کل باید اندکی از دهانه دمام بزرگتر باشند.
چمبرهها در کل به منظور نگهداری پوستها در نظر گرفته میشوند
تا بتوان توسط بندی که در آن میگذرانند پوست دمام را کشید و دمامها را کوک کرد.
برای ساخت دمام از بندهای الیافی که معمولاً از محصول درختهای خرما یا نارگیل است
این نوع بند را نیز از کشورهای آفریقایی میآوردند.
دمام بیشتر در جنوب ایران بویژه در بندر گناوه، آبادان ، بوشهر ، بندر ریگ
برازجان و بندر دیر و دیگر شهرهای جنوبی رایج است.
بدون دیدگاه